Po złożeniu oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego kredytobiorca może ograniczyć swoje zobowiązanie wyłącznie do zwrotu kapitału. Od momentu doręczenia pisma bank nie powinien naliczać odsetek ani prowizji. W praktyce jednak instytucje finansowe często odmawiają uznania sankcji kredytu darmowego, co może prowadzić do sporu sądowego. Ostatecznie to sąd decyduje, czy sankcja kredytu darmowego zostanie skutecznie zastosowana.
Czym jest oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego?
Oświadczenie o sankcji kredytu darmowego to formalny dokument składany przez konsumenta wobec kredytodawcy. Jego treść opiera się na art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim i sprowadza się do powołania na ustawowe prawo spłaty kredytu bez dodatkowych kosztów.
W oświadczeniu konsument wskazuje m.in.:
- dane swoje i kredytodawcy,
- numer i datę zawarcia umowy,
- podstawę prawną,
- informację, że chce skorzystać z sankcji kredytu darmowego.
Od chwili doręczenia oświadczenia kredytodawca wie, że konsument korzysta z sankcji kredytu darmowego, a tym samym nie powinien pobierać dalszych odsetek czy prowizji.
Jak bank lub firma pożyczkowa reaguje na oświadczenie o skorzystaniu z SKD?
W praktyce banki i firmy pożyczkowe nie uznają sankcji kredytu darmowego na etapie postępowania przedsądowego. Standardową reakcją na oświadczenie konsumenta jest odmowa jego uwzględnienia i dalsze naliczanie rat zgodnie z pierwotnym harmonogramem. Kredytodawcy argumentują zwykle, że wskazane wady umowy nie mają charakteru istotnego lub że prawo do sankcji nie przysługuje w danej sprawie.
Dla konsumenta oznacza to, że skuteczne dochodzenie sankcji wymaga zazwyczaj skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. To właśnie sąd dokonuje oceny, czy umowa została zawarta zgodnie z ustawą i czy wystąpiły uchybienia uprawniające do ograniczenia zobowiązania wyłącznie do zwrotu kapitału.

Jakie są skutki prawne złożenia oświadczenia o skorzystaniu z SKD?
Po złożeniu oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego konsument:
- zobowiązany jest wyłącznie do zwrotu kapitału,
- ma prawo zaliczyć już uiszczone odsetki i prowizje na poczet spłaty kapitału,
- może domagać się zwrotu nadpłaconych kwot, jeśli kapitał został już całkowicie spłacony.
Dla kredytodawcy skutkiem jest utrata prawa do jakichkolwiek dodatkowych świadczeń. Co ważne sankcja kredytu darmowego ma charakter proporcjonalny i odstraszający – ma nie tylko chronić konsumenta, lecz także zapewniać stabilność rynku i skłaniać instytucje finansowe do rzetelnego sporządzania umów.
Co zrobić, gdy bank nie uznaje sankcji kredytu darmowego?
Jeśli kredytodawca odrzuci oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego, konsument ma kilka możliwości:
- Negocjacje – próba wypracowania ugody, w której kredytodawca zgadza się na rozliczenie zgodne z ustawą.
- Wezwanie do zapłaty – formalne pismo powołujące się na ustawę i dotychczasowe orzecznictwo.
- Postępowanie sądowe – w razie odmowy uznania sankcji przez kredytodawcę konsument może dochodzić swoich praw na drodze postępowania sądowego. Sądy w wielu sprawach potwierdzały, że uchybienia formalne w umowie kredytowej prowadzą do obowiązku zastosowania sankcji i ograniczenia zobowiązania wyłącznie do spłaty kapitału.
Jakie są konsekwencje finansowe dla konsumenta i kredytodawcy?
Zastosowanie sankcji kredytu darmowego wywołuje realne skutki finansowe zarówno dla konsumenta, jak i dla kredytodawcy:
- Konsument – może znacząco obniżyć koszty swojego zobowiązania. W przypadku zastosowania sankcji kredytu darmowego konsument spłaca wyłącznie kapitał udzielonego kredytu.
- Kredytodawca – traci zysk wynikający z odsetek i prowizji. Sankcja pełni tu rolę nie tylko ochronną, ale również prewencyjną – motywuje instytucje finansowe do dokładności i przejrzystości.

Podsumowanie – co dzieje się po złożeniu oświadczenia o skorzystaniu z SKD?
Złożenie oświadczenia o sankcji kredytu darmowego to realizacja prawa przyznanego konsumentowi, które od razu ogranicza jego zobowiązanie do zwrotu kapitału. Reakcja kredytodawcy może być różna po odmowę i spór sądowy. Ostateczne słowo należy jednak do sądu, który ocenia zgodność umowy z ustawą.
Dzięki sankcji kredytu darmowego konsument zyskuje nie tylko możliwość obniżenia kosztów kredytu, ale także narzędzie ochrony przed nierzetelnymi praktykami.
FAQ – Sankcja kredytu darmowego w praktyce
Co jeśli już nadpłaciłem odsetki i prowizje w moim kredycie?
W przypadku skutecznego zastosowania sankcji kredytu darmowego kredytodawca zobowiązany jest do zwrotu pobranych odsetek oraz prowizji.
Czy bank może zignorować moje oświadczenie o skorzystaniu z sankcji?
Nie. Może odmówić jego uznania, ale nie może pozbawić konsumenta prawa do powołania się na sankcję kredytu darmowego. W razie sporu decyduje sąd.
Jak długo obowiązuje prawo do skorzystania z sankcji kredytu darmowego?
Z sankcji kredytu darmowego można skorzystać przez cały okres obowiązywania umowy kredytowej oraz w ciągu roku od wykonania umowy kredytu. W orzecznictwie dominuje pogląd, że tym momentem jest dzień spłaty ostatniej raty kredytu.