Przełomowe orzeczenie TSUE dla polskich kredytobiorców – co z sankcją kredytu darmowego?
Przełomowe orzeczenie TSUE o SKD dla milionów kredytobiorców w Polsce! Dnia 13 lutego 2025 r. odbyło się posiedzenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), podczas którego Trybunał udzielił odpowiedzi na pytania prejudycjalne Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy. Pytania te dotyczyły kluczowej kwestii sankcji kredytu darmowego.
Jakie stanowisko przyjął Trybunał? Co oznacza to dla przyszłości kredytobiorców i ich kredytów gotówkowych? I czy sankcja kredytu darmowego stanie się gwarancją przejrzystości umów kredytów konsumenckich? Odpowiedzi na te pytania są już nam znane – sprawdź, co zmienia ten wyrok!
Orzeczenie TSUE w polskiej sprawie dotyczącej sankcji kredytu darmowego
Sprawa oznaczona sygnaturą akt C – 472/23-1 dotyczyła roszczeń spółki L. sp. z o.o. przeciwko A.B SA, wynikających z umowy o kredyt konsumencki. Strona powodowa zarzuciła pozwanemu, iż w zawartej umowie kredytodawca w sposób nieprawidłowy obliczył i podał rzeczywistą stopę oprocentowania. Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w zawartej umowie doszło do skredytowania kosztów okołokredytowych w postaci prowizji, która wynosiła 4.893,38 zł. W wyniku tych działań kredytobiorca płacił odsetki nie tylko od udostępnionego kapitału, ale również odsetki od prowizji. Takie działanie pozwanego nie tylko narażało konsumenta na dodatkowe koszty. Miało ono również znaczący wpływ na wartość wskazanej w umowie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO) która w konsekwencji powyższych działań była błędna (zawyżona).
Dodatkowo umowa zawierała niejasne postanowienia dotyczące zmian prowizji i opłat związanych z kredytem. Na podstawie treści umowy kredytodawca miał bowiem możliwość dokonywania zmian nawet cztery razy w ciągu jednego roku, a podwyżka mogła sięgnąć 200% początkowej stawki, w takich przypadkach jak zmiany cen energii, połączeń telekomunikacyjnych tudzież usług pocztowych – w zakresie w jakim zmiany te mają wpływ na koszty ponoszone przez bank w związku z wykonywaniem umowy. Takie zapisy umowy były ustalane przez kredytodawcę jednostronnie, konsument nie miał wpływu na wysokość ustalanych opłat, a nawet nie posiadał narzędzi aby we własnym zakresie dokonać weryfikacji zmian kredytodawcy.
Trybunał Sprawiedliwości UE odpowiedział na pytania prejudycjalne
W trakcie procedowania powyższej sprawy, w wyniku powziętych wątpliwości Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy zdecydował się skierować do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytania prejudycjalne o następującej treści:
- Czy w przypadku uznania części postanowień umowy kredytu konsumenckiego za nieuczciwe, a tym samym skutkującego zawyżeniem RRSO w stosunku do rzeczywistej wartości, kredytodawca narusza obowiązek informacyjny wynikający z tego przepisu?
- Czy wskazanie w umowie jedynie ogólnych przesłanek umożliwiających zmianę opłat (np. zmiana cen usług wykorzystywanych przez bank) spełnia wymogi informacyjne tego przepisu, mimo że konsument nie ma możliwości weryfikacji ich wystąpienia i wpływu na podwyżkę opłat?
- Czy przepisy krajowe, które przewidują tylko jedną, dotkliwą sankcję za każde naruszenie obowiązków informacyjnych (uznanie kredytu za darmowy i nieoprocentowany), są zgodne z Dyrektywą? Czy sankcja ta powinna być stosowana niezależnie od tego, jak poważne było naruszenie i czy miało wpływ na decyzję konsumenta?
– Dzisiejszy wyrok Trybunału to bez wątpienia przełom w sprawach dotyczących sankcji kredytu darmowego. TSUE odpowiadając na zadane pytania prejudycjalne stanął po stronie konsumentów. W wydanym orzeczeniu Trybunał ponownie podkreślił swoje stanowisko w zakresie RRSO, a mianowicie, że założenia na których kredytodawca oparł wyliczenie RRSO muszą być przedstawione przejrzyście i zrozumiale dla konsumenta. Dodatkowo TSUE wskazał również, że błędne wskazane RRSO może polegać zarówno na jego zaniżeniu jak i zawyżeniu.
Polscy kredytobiorcy doczekali się przełomu – orzeczenie TSUE to ważny krok w stronę skd!
Orzeczenie TSUE stanowi istotny przełom w sprawach dotyczących sankcji kredytu darmowego. Trybunał ponownie podkreślił, że błędnie wyliczona rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO) jest sprzeczna z ustawą i dyrektywą, co oznacza naruszenie obowiązków banku. Jakie jeszcze stanowisko przyjął Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej? Radca prawny Karolina Wysmułek z Kancelarii Wysmułek, Sysło i Wspólnicy wskazuje, że:
– Dodatkowo TSUE zaznaczył, że jeżeli kredytodawca chce w umowie wprowadzić możliwość zmiany opłat i prowizji to podstawa i warunki tej zmiany muszą być wskazane w umowie w taki sposób, aby nie budziły wątpliwości po stronie konsumenta. Naruszeniem obowiązku informacyjnego będzie zatem sytuacja, gdy konsument nie może sprawdzić ani zaistnienia okoliczności uzasadniających takie zmiany, ani ich wpływu na te opłaty, nie będąc w ten sposób w stanie zrozumieć zakresu swojego zobowiązania.
A co z sankcją kredytu darmowego? Czy powinna być stosowana przez sądy krajowe? Adwokat Paweł Sysło z Kancelarii Wysmułek, Sysło i Wspólnicy tłumaczy:
– W ostatniej kwestii TSUE przyznał, że jeśli przepisy krajowe przewidują jedną sankcję za naruszenie obowiązku informacyjnego, to sąd krajowy powinien ją zastosować, mimo że waga naruszenia oraz konsekwencje, jakie wynikają z tego naruszenia dla konsumenta, mogą różnić się w zależności od konkretnego przypadku.
Sankcja kredytu darmowego – co orzeczenie TSUE oznacza dla kredytobiorców?
Dodać należy, iż według danych zgromadzonych przez Związek Banków Polskich, w sądach do tej pory zostało wszczętych ok. 12 tys postępowań dotyczących sankcji kredytu darmowego. Wśród najczęściej podniesionych zarzutów znajdują się błędnie wyliczone RRSO, nieprawidłowa całkowita kwota do zapłaty, a także niewłaściwe poinformowanie konsumenta o prawie do odstąpienia od umowy bądź warunkach zmiany opłat i kosztów.
Sankcja kredytu darmowego jest karą która dotyczy kredytodawców za zawarcie w umowie nieuczciwych zapisów, W przypadku jej zastosowania przez sąd kredytobiorca zostaje zobowiązany do spłaty na rzecz banku jedynie uzyskanego kapitału – bez prowizji, odsetek i innych dodatkowych kosztów.
Zachęcamy wszystkich konsumentów, którzy podejrzewają, że ich umowa kredytowa zawiera niewłaściwości do kontaktu z naszą kancelarią. Sprawdzimy, czy możesz odzyskać swoje pieniądze dzięki sankcji kredytu darmowego. Orzeczenie TSUE wzmocniło to narzędzie ochrony konsumentów, dając kredytobiorcom jeszcze większe szanse na skuteczną walkę o swoje prawa.